Regels voor de opbouw van een oorzakenboom¶
De Planop-software detecteert zelf de fouten in de oorzakenboom. Toch is het belangrijk om als gebruiker inzicht te hebben in de regels voor de opbouw van een wiskundig correcte oorzakenboom.
De cijferwaarden van opeenvolgende oorzaken en beveiligingslagen die de keten vormen van de initiële oorzaak tot de eindgebeurtenis (de vrijzetting), worden met elkaar vermenigvuldigd.
Het eindresultaat van de berekening moet steeds uitgedrukt worden in aantal keer per jaar. Om dit te verzekeren, moet aan de volgende regels voldaan worden.
- Na een toestand (waarde: fractie van de tijd, dimensieloos) of een frequente gebeurtenis volgt steeds een continuous of high demand-beveiligingslaag (waarde: faalkans, aantal keer per jaar). Het resultaat is een zeldzame gebeurtenis met als frequentie de faalkans van de continuous of high demand-beveiligingslaag.
‘Continuous’ of ‘high demand’-beveiligingslaag na toestand of frequente gebeurtenis
- Twee continuous of high demand-beveiligingslagen na elkaar heeft geen zin. Dit zou immers betekenen dat de eerste beveiligingslaag zo slecht is, en dus zo vaak faalt, dat ze nog steeds aanleiding geeft tot een frequente gebeurtenis. Het Planop-programma laat dit toch toe. De gebruiker moet echter weten dat voor de berekening enkel met de laatste high of continuous demand-beveiligingslaag rekening wordt gehouden.
- Na een combinatie van een toestand of een frequente gebeurtenis en een continuous of high demand-beveiligingslaag kunnen een onbeperkt aantal low demand-beveiligingslagen (PFD) volgen. Het resultaat van een toestand en een continuous of high demand-beveiligingslaag is immers een low demand-gebeurtenis.
- Een gebeurtenis kan alleen gecombineerd worden via een EN-poort met een toestand. Het resultaat is een andere gebeurtenis. Twee gebeurtenissen kunnen niet gecombineerd worden via een EN-poort. De kans dat twee onafhankelijke gebeurtenissen zich tegelijkertijd voordoen, is verwaarloosbaar klein.
‘Low demand’-beveiligingslagen na ‘continuous’ of ‘high demand’-beveiligingslaag
- Via een OF-poort kan men onderling gebeurtenissen combineren. Ook de combinatie van een gebeurtenis met een high of continuous demand-beveiligingslaag is mogelijk. Die beveiligingslagen resulteren immers in een gebeurtenis (die niet noodzakelijk als gebeurtenis in de boomstructuur is opgenomen). De combinatie van gebeurtenissen onderling of van een gebeurtenis met een high of continuous demand-beveiligingslaag via een OF-poort levert een gebeurtenis op. Een gebeurtenis kan alleen met een andere gebeurtenis of met een high of continuous demand-beveiligingslaag gecombineerd worden via een OF-poort. Een gebeurtenis kan niet met een conditie gecombineerd worden via een OF-poort.
- De combinatie van condities via een EN-poort of een OF-poort levert een conditie op. Ook de combinatie van een conditie met een beveiligingslaag met een onbeschikbaarheid is mogelijk en levert een conditie op.
